Krwawnik pospolity

łac. Achillea millefolium

W roślinie znajduje się olejek eteryczny, w którego skład wchodzą monoterpeny bicykliczne, alfa-tujon (0,28%), beta-tujon (1,60%), kamfora (2,93%), a także 1,8-cyneol (2,24%) [1]. Ze względu na ich obecność, przy większych ilościach roślina może okazać się lekko toksyczna, dlatego nie należy zjadać jej za dużo.

W celach kulinarnych możemy wykorzystywać liście oraz kwiaty, zarówno na surowo i po obróbce termicznej [2], [4]. Kwiaty oraz liście często są zbierane na aromatyczne i smaczne herbaty. Jest to roślina w głównej mierze przyprawowa, którą możemy dodawać w małych ilościach do jajecznic, zup oraz sosów.

Zajrzyj do darmowej próbki naszego atlasu roślin i podejmij decyzje o zakupie!

Próba smaku:

Roślina jest mocna w smaku, silnie eteryczna i bardzo charakterystyczna.

Jak prawidłowo rozpoznać?

Jest to roślina do 70cm wysokości o owłosionej łodydze. Posiada bardzo charakterystyczne białe kwiaty zebrane w baldachogrono, które można pomylić tylko z innymi gatunkami krwawnika. Kwitnie od czerwca do października [7].

Wskazówka występowania:

Roślina występuje na polach (jako chwast), łąkach oraz nieużytkach.

Z czym można pomylić?

Pomyłka jest możliwa wyłącznie z innymi gatunkami krwawnika występującymi w Polsce. Wiele gatunków może być bardzo do siebie podobna i praktycznie nierozróżnialna bez specjalistycznego doświadczenia lub laboratorium. Nie spotkałem się jednak z informacją, aby jakikolwiek krwawnik, uznawany był za trujący lub toksyczny. Jeżeli jednak któryś gatunek wyda Ci się podejrzany i niesmaczny, to go nie zjadaj. Wiele gatunków krwawnika miesza się ze sobą i posiada podobne do siebie właściwości [3].

Krwawnik szlachetny (łac. Achillea nobilis) – jego kłącze nie posiada rozłogów, gatunek rzadki, niekiedy spotykany w miastach [3].

Krwawnik kichawiec (łac.Achillea ptarmica) – roślina posiada inne liście.

Krwawnik wełnisty (łac. Achillea tomentosa) – roślina posiada żółte kwiaty.

Krwawnik wierzbolistny (łac. Achillea salicifolia) – inne liście (pokrojem zbliżone do kichawca), spotykany w dolinach rzek.

Krwawnik pagórkowy (łac. Achillea collina) – niekiedy występuje na południu kraju, podobny do krwawnika pospolitego.

Krwawnik wyprostowany (łac. Achillea stricta) – gatunek zagrożony, chroniony, występujący niekiedy w Tatrach. Wyodrębnienie tego gatunku jest niejasne, o wątpliwej odrębności od krwawnika pospolitego.

Krwawnik szczecinkolistny (łac. Achillea setacea) – gatunek wymierający, ale bardzo podobny.

Krwawnik pannoński (łac. Achillea pannonica) – tworzy mieszańce z krwawnikiem pospolitym, bardzo podobny.

Krwawnik kowniatkolistny (łac. Achillea crithmifolia) – gatunek bardzo rzadki, ale także podobny.

Właściwości medyczne:

Surowcem jest ziele oraz kwiat krwawnika. Ziele można stosować w nieżytach żołądka i zaburzeniach trawienia. Z kwiatów można robić płukanki w stanach zapalnych gardła. Krwawnik wykazuje także działanie przeciwkrwotoczne [5], [6].

Film:

W filmie pokazuję kilkadziesiąt różnych dzikich roślin, przy poszukiwaniach bylicy piołun. Zachęcam do zapoznania się z playlistą „Poradnik Chwastożercy” na moim kanale na YouTube. Pamiętaj zostawić subskrypcję oraz komentarz – wspierasz tym samym rozwój atlasu!

Wykaz źródeł:

1. RAPORT NAUKOWY EFSA: Kompendium substancji botanicznych w których stwierdzono obecność naturalnie występujących składników mogących stanowić zagrożenie dla zdrowia ludzkiego w przypadku wykorzystania ich do produkcji żywności i suplementów diety. Dziennik EFSA 2012;10(5):2663. https://gis.gov.pl/wp-content/uploads/2018/05/Kompendium-substancji-botanicznych-w-których-stwierdzono-obecność-naturalnie.pdf
2. Łukasz Łuczaj: Dzika Kuchnia, Wydawnictwo Nasza Księgarnia, 2013
3. Bolesław Broda, Jakub Mowszowicz: Przewodnik do oznaczania roślin leczniczych, trujących i użytkowych, PZWL, Warszawa, 1985.
4. Sergei Boutenko: Wild Edibles, A Practical Guide to Foraging, with Easy Identification of 60 Edible Plants and 67 Recipes, North Atlatnic Books, Berkeley, 2013
5. Aleksander Ożarowski: Ziołolecznictwo. Poradnik dla lekarzy. WARSZAWA 1982 PAŃSTWOWY ZAKŁAD WYDAWNICTW LEKARSKICH.
6. Katarzyna Bączek, Olga Kosakowska, Jarosław Przybył, Agnieszka Kuczerenko, Ewelina Pióro-Jabrucka, Zenon Węglarz: Zróżnicowanie chemiczne dziko rosnących populacji krwawnika pospolitego (Achillea millefolium L.) Polish Journal of Agronomy 2013, 15, 89–94. https://iung.pl/PJA/wydane/15/PJA15str89_94.pdf
7. Leokadia Witkowska-Żuk: Flora Polski. Rośliny leśne, MULTICO Oficyna wydawnicza, Warszawa, 2018.