łac. Rhododendron luteum
Inne nazwy: rododendron, azalia
Różanecznik żółty to roślina chroniona, która na dziko występuje wyłącznie w Woli Żarczyckiej pod Leżajskiem [3]. Nazwy potoczne tej rośliny mogą znacząco wprowadzać w błąd i niewiele artykułów dobrze opisuje różnicę pomiędzy rododendronem, różanecznikiem, a azalią.
Rododendron to rodzaj rośliny, jednak jest to tylko i wyłącznie spolszczona łacińska nazwa (z łaciny Rhododendron). Prawidłowo po Polsku, wszystkie rododendrony powinniśmy nazywać Różanecznikami. Jest to zatem ta sama identyczna grupa roślin.
Według botanicznej systematyki nie istnieje coś takiego jak azalia. Według ogrodników gatunki nazywane zbiorczo azaliami, różnią się od gatunków nazywanych zbiorczo różanecznikami, tym że zrzucają liście na zimę. W rzeczywistości jest to, ta sama, identyczna grupa roślin, czyli różanecznik (z łaciny Rhododendron).
To jednak nie koniec zawiłości, bowiem w Polsce w stanie dzikim występuje roślina, która nazywa się bagno zwyczajne. Aktualnie należy do rodzaju różanecznik. Niegdyś istniał dodatkowy podział na rodzaj bagno (łac. Ledum), który został porzucony. Żeby utrzymać systematyką bagno zwyczajne, aktualnie powinno nazywać się różanecznikiem zwyczajnym (ale tak nie jest).
Kwiaty oraz liście chyba wszystkich różaneczników są trujące i zawierają rododenrynę, erykolinę, oraz glikozydy – andromedotoksyna (grajanotoksyna [2]), arbutyna [1]. Odnotowano przypadki zatruć różnym gatunkami różneczników. 57-dniowe dziecko, któremu do mleka dolano wywaru z Rhododendron simsii po 20 minutach zaczęło wymiotować, dostało drgawek, odnotowano także bradykardię oraz nadmierne wydzielanie śliny [5]. Babcia dziecka dolała wywaru z różanecznika myśląc, że pomoże mu to na kaszel. Najprawdopodobniej doszło do pomyłki.
UWAGA: Ten artykuł jest darmową wersją i nie zawiera wszystkich dostępnych informacji. Kup naszego e-booka aby uzyskać pełny dostęp. Kupując dzisiaj, zyskujesz bardzo duży rabat na Drugie Wydanie atlasu, która ukaże się 2023 roku!
Zajrzyj do darmowej próbki naszego atlasu roślin i podejmij decyzje o zakupie!
Jak prawidłowo rozpoznać?
W trakcie
Z czym można pomylić?
W trakcie
Miejsce występowania:
Wola Żarczycka pod Leżajskiem.
Właściwości medyczne:
Częściej w celach leczniczych wymieniany jest różanecznik alpejski (łac. Rhododendron ferrugineum), wykorzystywany w przypadku rwy kulszowej czy nadciśnienia [4].
Wykaz źródeł:
- Bolesław Broda, Jakub Mowszowicz: Przewodnik do oznaczania roślin leczniczych, trujących i użytkowych, PZWL, Warszawa, 1985.
- RAPORT NAUKOWY EFSA: Kompendium substancji botanicznych w których stwierdzono obecność naturalnie występujących składników mogących stanowić zagrożenie dla zdrowia ludzkiego w przypadku wykorzystania ich do produkcji żywności i suplementów diety. Dziennik EFSA 2012;10(5):2663. https://gis.gov.pl/wp-content/uploads/2018/05/Kompendium-substancji-botanicznych-w-których-stwierdzono-obecność-naturalnie.pdf
- Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20140001409/O/D20141409.pdf
- Blog Dr. Henryka Różańskiego https://rozanski.li/2907/rzanecznik-alpejski-rhododendron-ferrugineum-l-w-praktycznej-fitoterapii/
- WT Poon, CH Ho, KL Yip, CK Lai, KL Cheung, Rita YT Sung, Albert YW Chan, Tony WL Mak: Grayanotoxin poisoning from Rhododendron simsii in an infant https://www.hkmj.org/system/files/hkm0810p405.pdf
Atlas Roślin 